Inflacija in stabiliyacijska politika v Jugoslaviji
Main Article Content
Abstract
Glavna specifičnost jugoslovenske inflacije leži u tome da je fundamentalna neravnoteža (koja u tržišnim privredama uglavnom izvire iz neadekvatne ekonomske politike) posledica neadekvatnog ekonomskog sistema. Ekonomski sistem je imao statistički karakter i onemogućavao je formiranje ravnotežnih cena faktora proizvodnje, a istovremeno omogućavao agresivan rast dohodaka tih faktora, odn. subjekata po jedinici njihovog doprinosa društvenom produktu te dozvoljavao relativno slobodno formiranje cena proizvoda i usluga i time otvorenu inflaciju. Iz ekonomskog sistema izvire i cenovna neelastičnost agregatne ponude i tražnje. Etatistički ekonomski sistem, naime, determinira takvu poziciju subjekata na strani ponude da oni, u slučaju porasta tražnje, ne reaguju sa porastom realnog nego samo nominalnog prizvoda, dakle cena. I agregatna tražnja neelastična je na promene u nivou cena, jer novac koji nije u mogućnosti da obavlja svoje osnovne funkcije stimuliše tražnju do granica njene kupovne moći. Zbog tih specifičnosti ocenjujemo da šok terapija nije adekvatna za eliminiranje jugoslovenske inflacije jer bi zbog rigidnog ekonomskog sistema koji prouzrokuje neelastične reakcije privrednih subjekata na impulse ekonomske politike imala suviše velike negativne ekonomske i socijalne posledice. Smatramo da je u jugoslovenskim uslovima strategija postupnosti bolje rešenje. Ona znači da je reforma ekonomskog sistema od bitnog značaja za eliminiranje inflacije, a u vremenu njenog sprovođenja treba da se izvodi neutralna ekonomska politika. Neutralna ekonomska politika znači da se realna opterećenja ne bi smela promeniti (realni lični dohoci, porezi i doprinosi ne bi smeli biti u porastu), jedino bi novčana politika bila restriktivna. Takva strategija omogućila bi čekanje na definitivan start novog ekonomskog sistema u uslovima društveno prihvatljhive inflacije. Tek nakon definitivnog starta novog ekonomskog sistema mogla bi se upotrebiti šok terapija za eliminiranje inflacije.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Once the manuscript is accepted for publication, authors shall transfer the copyright to the publisher. If the submitted manuscript is not accepted for printing by the journal, the authors shall retain all their rights. The following rights on the manuscript are transferred to the publisher, including any supplementary materials and any parts, extracts or elements of the manuscript:
- the right to reproduce and distribute the manuscript in printed form, including print-on-demand;
- the right to print prepublications, reprints and special editions of the manuscript;
- the right to translate the manuscript into other languages;
- the right to reproduce the manuscript using photomechanical or similar means including, but not limited to photocopy, and the right to distribute these copies;
- the right to reproduce and distribute the manuscript electronically or optically using and all data carriers or storage media, and especially in machine readable/digitalized form on data carriers such as hard drive, CD-ROM, DVD, Blu-ray Disc (BD), Mini Disc, data tapes, and the right to reproduce and distribute the article via these data carriers;
- the right to store the manuscript in databases, including online databases, as well as the right to transmit the manuscript in all technical systems and modes;
- the right to make the manuscript available to the public or to closed user groups on individual demand, for use on monitors or other readers (including e-books), and in printable form for the user, either via the Internet, online service, or via internal or external networks.
Authors reserve the copyright to published articles and have the right to use the article in the same manner like third parties in accordance with the licence Attribution-Non-Commercial-Non-Derivate 4.0 International (CC BY). Thereby they must quote the basic bibliographic data of the source article published in the journal (authors, article title, journal title, volume, pagination).